W normalnych warunkach szkliwo chroni kanaliki zębinowe przed niską lub wysoką temperaturą, wysokim stężeniem cukrów lub obecnością kwasów znajdujących się w pokarmie. Im warstwa ochronna jest cieńsza, tym ochrona słabsza. W praktyce jest to równoznaczne ze zwiększonym przewodzeniem bodźców wywołanych wyżej wspomnianymi czynnikami do nerwu zębowego, co z kolei powoduje ból, zwany nadwrażliwością zębów.
Bezpośrednią przyczyną nadwrażliwości zębów jest zatem zanikanie lub nieobecność ochronnej warstwy szkliwa, przy czym nieobecność szkliwa dotyczy w omawianym przypadku korzeni zębów, pozbawionych jego warstwy. Obniżenie dziąseł rzeczywiście powoduje nadwrażliwość, jednakże główna przyczyna tej dolegliwości tkwi gdzie indziej. Otóż szkliwo, pomimo swojej twardości, również się zużywa. Jego warstwa zmniejsza się naturalnie wraz z wiekiem człowieka, poza tym podlega ono także wszelkiego rodzaju przeciążeniom wywołanym czynnikami fizycznymi (ścieranie, temperatura), jak i chemicznym (podwyższone pH w ustach).
Ścieranie jest spowodowane bruksizmem, twardymi pokarmami, a także zbyt intensywnym szczotkowaniem zębów. Gorące oraz zimne potrawy także osłabiają strukturę szkliwa. Czynniki chemiczne dotyczą przede wszystkim podwyższonego poziomu pH w ustach. Podwyższone pH może być wynikiem obecności nieusuwanych bakterii znajdujących się w płytce nazębnej, a także różnych chorób, których skutkiem jest zarzucanie treści żołądka, z natury posiadającej kwaśny odczyn. Warto również pamiętać, że wybielanie zębów, w zależności od metody, również może powodować czasową, bardzo krótką nadwrażliwość. Także palenie papierosów źle wpływa na zęby mające tendencję do nadwrażliwości.